Wat is gesubsidieerde rechtsbijstand?

Als u in aanmerking komt voor gesubsidieerde rechtsbijstand vergoed de overheid een deel van de echtscheidingskosten. U krijgt dan een advocaat toegevoegd. Dit geldt voor mensen met een relatief laag inkomen en weinig eigen vermogen. U betaald nog wel een kleine eigen bijdrage.

Hoe gesubsidieerde rechtsbijstand aanvragen?

Uw advocaat kan de gesubsidieerde rechtsbijstand of mediation aanvragen bij het Juridisch Loket. De aanvraag wordt vervolgens behandeld door de Raad voor Rechtsbijstand.

Kom ik in aanmerking?

Kijk op de website van de Raad voor Rechtsbijstand of u in aanmerking komt voor een toevoeging.

Wat is een verweerschrift bij een echtscheiding?

Een verweerschrift wordt ingediend als u het niet eens bent met het eenzijdige ingediende verzoekschrift tot echtscheiding of ontbinding van het huwelijk. U ontvangt het verzoekschrift tot echtscheiding of ontbinding van het huwelijk per post.

Wat staat er in een verweerschrift?

U kunt het oneens zijn met de bewering dat het huwelijk duurzaam is ontwricht. Dit verweer wordt overigens zelden gehonoreerd. Eventueel zal de eisende partij de ontwrichting moeten bewijzen. Ook wanneer u het oneens bent met één of meerdere nevenvoorzieningen kunt u een verweerschrift indienen. In een verweerschrift kunt u andere nevenvoorzieningen verzoeken.

Verder kunt u nog een voorwaarde stellen voordat u akkoord gaat met de echtscheiding. De voorwaarde is dan dat de echtscheiding nog niet wordt uitgesproken voordat er maatregelen zijn genomen voor het geval u komt te overlijden.

Over welke maatregelen gaat het dan? Stel dat door de echtscheiding bepaalde vooruitzichten op een nabestaandenpensioen of op een uitkering zouden verminderen of zelfs verloren gaan. Als het verweer door de rechter wordt geaccepteerd, moet u eerst een regeling treffen met uw (ex-)partner. Pas dan kan de echtscheiding worden uitgesproken. Voor het indienen van een verweerschrift heeft u altijd een advocaat nodig.

Termijn verweerschrift

Als u bezwaar wilt maken, dient u binnen zes weken na indiening van het verzoekschrift een verweerschrift in te dienen. Het termijn kan worden verlengd als:

– de verweerder vraagt om uitstel
– als beide partijen vragen om uitstel

Indien u of uw ex-partner in het buitenland woont of als de woonplaats van uw ex-partner onbekend is, is de termijn om een verweerschrift in te dienen drie maanden.

Rechtszitting

Als alle stukken bij de rechtsbank binnen zijn volgt een rechtszitting. U bent niet verplicht aanwezig te zijn tijdens de zitting. De rechter vraagt tijdens de zitting wel of u of uw ex-partner nog iets wilt zeggen dat van belang kan zijn voor de beslissing.

Geen verweerschrift en dus geen rechtszitting

Als u geen kinderen heeft van twaalf jaar of ouder en u dient geen verweerschrift in, dan zal er geen rechtszitting komen. Dit geldt eveneens als er een gezamenlijk verzoekschrift wordt ingediend en u geen kinderen van twaalf jaar of ouder heeft die hun mening moeten geven over het gezag.

Hoe verloopt de rechtszaak bij een echtscheiding?

Als uw advocaat een verzoekschrift heeft ingediend bij de rechtbank is de echtscheidingsprocedure begonnen.

Geen rechtszaak

Er is geen rechtszaak nodig als er een gezamenlijk verzoek tot echtscheiding is ingediend. Er komt eveneens geen rechtszitting als er een eenzijdig verzoekschrift is ingediend en de andere partij hier geen bezwaar tegen maakt.

Stappen indien er sprake is van een rechtszitting:

Verzoekschrift indienen (dit kan gezamenlijk, maar kan ook door één partij worden gedaan)
Verweerschrift (als de andere partij het niet eens is met de inhoud van het verzoekschrift)
– Rechtszitting (beide partijen hebben een advocaat nodig als er een verweerschrift is ingediend)
Beschikking (na de rechtszitting neemt de rechter een beslissing over de echtscheiding, de op schrift vastgelegde beslissing wordt een beschikking genoemd)
Hoger beroep (als u het niet eens bent met de beschikking kunt u in hoger beroep gaan bij het gerechtshof)
– De Hoge Raad der Nederlanden (als u het niet eens bent met de beschikking van het gerechtshof kunt u aankloppen bij de Hoger Raad der Nederland, dat bekijkt of het recht goed is toegepast)

Voorlopige voorziening

Als de echtscheidingsprocedure lang duurt kunt u tussentijds via uw advocaat een voorlopige voorziening aanvragen.

Wat is een echtscheidingsconvenant?

De tijdens de echtscheidingsprocedure gemaakte afspraken worden meestal vastgelegd in een echtscheidingsconvenant. Het opstellen van een echtscheidingsconvenant is een belangrijk onderdeel van de echtscheiding.

In het convenant worden afspraken gemaakt over bijvoorbeeld de verdeling van de gemeenschappelijke zaken, de zorg voor de kinderen, de verdeling van het spaargeld en bewoning van het huis. Het echtscheidingsconvenant wordt door beide partijen ondertekend en wordt met een gezamenlijk verzoek tot het uitspreken van de scheiding naar de rechtbank gestuurd. Een echtscheidingsverzoek kan ook door één van de partners worden ingediend.

Ouderschapsplan

Als u minderjarige kinderen heeft, moet bij het echtscheidingsconvenant een ouderschapsplan worden toegevoegd. In dit ouderschapsplan worden de gevolgen voor de kinderen geregeld. Er worden afspraken vastgelegd over de verdeling van de zorgtaken, hoogte van de kinderalimentatie en hoe de informatie-uitwisseling gaat over belangrijke zaken.

Inhoud echtscheidingsconvenant:

– Algemeen gedeelte
Basisgegevens beide partijen

– Alimentatie
Er zal eerst moeten worden gekeken of er behoefte is enerzijds en voldoende draagkracht anderzijds, daarnaast moet worden gekeken welke afspraken er zijn gemaakt bij de huwelijkse voorwaarden, voor zover deze zijn opgesteld. Behoefte wil zeggen dat de alimentatiegerechtigde de alimentatie nodig heeft en draagkracht wil zeggen of de alimentatieplichtige de alimentatie kan betalen.

– Kinderen
Bij minderjarige kinderen een ouderschapsplan

– Echtelijke woning
De waarde zal verdeeld moeten worden als het gaat om koophuis. Het verkopen van het koophuis en het verdelen van de netto overwaarde. Behoud van het koophuis door een van de partijen is een daarnaast ook mogelijk.

– Verdeling van goederen
Bij gemeenschap van goederen wordt de boedel verdeeld in twee helften. Als er huwelijkse voorwaarden zijn opgesteld dan moet bij de verdeling van de goederen hier rekening mee worden gehouden.

– Pensioenen en de verevening daarvan

– Ontbinding en vernietiging van het echtscheidingsconvenant

– Vrijwaring en finale kwijting

Beëindiging echtscheidingsconvenant

Sommige ex-echtgenoten zijn na een aantal jaar niet tevreden over de gemaakte afspraken. Het echtscheidingsconvenant kan niet worden gewijzigd of worden vernietigd. Alleen als u het convenant onder bedrog, dwaling of onder invloed van bedreiging heeft ondertekend en als u dit kunt aantonen, kan het convenant worden vernietigd of kan de rechter besluiten het convenant open te breken.

Wat is een ouderschapsplan?

Wanneer het om minderjarige kinderen gaat zijn twee ouders die gezag uitoefenen en hun relatie willen beëindigen verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. Het ouderschapsplan moet bij het verzoekschrift worden toegevoegd. Ook wanneer het gaat om het beëindigen van een geregistreerd partnerschap, bij scheiding van tafel en bed of voor ouders die uit elkaar zijn met gezamenlijk ouderlijk gezag is een ouderschapsplan verplicht.

Inhoud ouderschapsplan

In het ouderschapsplan leggen ouders afspraken vast over onder andere de hoogte van de kinderalimentatie, de verdeling van de zorgtaken en hoe men elkaar zal gaan informeren over de kinderen. In het ouderschapsplan wordt bovendien vastgelegd bij wie van hen de kinderen zullen gaan wonen en hoe de omgangsregeling er uit komt te zien met de andere ouder.

In het ouderschapsplan moeten afspraken worden gemaakt over in ieder geval:
– Verdeling zorg- en opvoedingstaken
– Informatie-uitwisseling over belangrijke aangelegenheden
– Kinderalimentatie

Wanneer een ouderschapsplan?

Het ouderschapsplan geldt alleen voor minderjarige kinderen. Ook voor kinderen die bijna meerderjarig zijn. In dat geval kan het ouderschapsplan beperketer zijn. Een ouderschapsplan is niet nodig voor alle kinderen van het gezin. Het gaat wel om:

– Gezamenlijke kinderen van de ouders (1)
– Kinderen over wie de twee ouders gezamenlijke gezag uitoefenen (2)

(1) Bij het uit elkaar gaan zijn beide ouders juridisch ouder van het kind
(2) Bij een samengesteld gezin of in een relatie van twee vrouwen

Kinderen

Ook kinderen kunnen worden betrokken bij het opstellen van het ouderschapsplan. Dit is wel afhankelijk van de leeftijd en ontwikkeling van het kind. Wanneer het gaat om oude kinderen wordt het ouderschapsplan besproken met de betrokken kinderen. Dit wordt gedaan door de advocaat of door de ouders.

Stappenplan echtscheiding

Het is handig om een stappenplan te maken met dingen die nog geregeld moeten worden. Als voorbeeld hebben wij een stappenplan gemaakt.

Stap 1 – Vertel het uw partner
Als het huwelijk duurzaam ontwricht is kunt u in Nederland een scheiding aanvragen. Duurzaam ontwricht betekent dat het onmogelijk is om de verhouding met uw partner voort te zetten. Veel mensen vinden het moeilijk om dit te vertellen aan hun partner. U maakt het waarschijnlijk alleen maar moeilijker als u het uitstelt. Probeer duidelijk te zijn tegenover uw partner. In het geval u en uw partner beide willen scheiden worden de vervolgstappen een stuk gemakkelijker.  

Stap 2 – Verzoekschrift
Als u gaat scheiden zijn er verschillende mogelijkheden. U kunt een eigen advocaat inschakelen, maar u kunt ook kiezen voor een bemiddelaar. Belangrijk bij het inschakelen van een bemiddelaar, is dat u en uw partner bereid zijn om deel te nemen aan mediation. Als u lijnrecht tegenover uw partner staat zal het via bemiddeling lastig worden om redelijke afspraken te maken. In dat geval kiest u voor een eigen advocaat. Het inschakelen van een eigen advocaat is duurder en het echtscheidingsproces kan daardoor veel langer duren.

Stap 3 – Echtscheidingsconvenant
Er moeten afspraken worden gemaakt over de verdeling van de inboedel, verdeling van de echtelijke woning, eventuele partneralimentatie enz. Deze punten kunt u samen met een bemiddelaar of gezamenlijke advocaat maken. De afspraken worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant. Als dat niet lukt, zal de rechter moeten beslissen over dit soort zaken.

Stap 4 – Ouderschapsplan
Als u minderjarige kinderen heeft moet u samen met uw partner over de kinderen goede afspraken maken. Deze afspraken worden vastgelegd in het ouderschapsplan. U bent als u minderjarige kinderen heeft verplicht om een ouderschapsplan te maken.

Stap 5 – Scheiding geregeld of in beroep
Als u er onderling uit bent gekomen, dan is het echtscheidingsproces snel afgerond. De rechter neemt alleen beslissingen over bepaalde afspraken waar u en uw partner het onderling over oneens zijn. U kunt in hoger beroep gaan als u het niet eens bent met de uitspraak van de rechter.

Stap 6 – Definitief gescheiden
Wanneer is je scheiding definitief? De scheiding is definitief als de uitspraak van de rechter ingeschreven staat in de registers van de burgerlijke stand.

Hoe vraag ik een echtscheiding aan?

De echtscheidingsprocedure wordt ingeleid met een verzoekschrift. In dit verzoekschrift wordt de rechtbank verzocht het huwelijk te ontbinden omdat het duurzaam ontwricht is. Men hoeft gezamenlijk of als partij op zich niet te bewijzen dat het huwelijk duurzaam ontwricht is. Aan een gezamenlijk verzoekschrift wordt meestal een echtscheidingsconvenant toegevoegd, waarin de gevolgen van de scheiding wordt geregeld. Het echtscheidingsconvenant wordt meestal opgesteld door een advocaat.

Het verzoekschrift kan ook door één van de echtgenoten zijn ingediend. In dat geval krijgt de wederpartij de gelegenheid om te reageren op het verzoekschrift. Dit wordt gedaan door middel van een verweerschrift. Wanneer een echtgenoot zich wil verzetten tegen de scheiding dan is dat op zich zinloos. Als een van de echtgenoten wil scheiden, wijst de rechtbank dit verzoek toe. Een verzoekschrift wordt binnen drie weken behandeld

Wanneer een eenzijdig verzoekschrift?

U kunt een eenzijdig verzoekschrift indienen wanneer u bijvoorbeeld geen overeenstemming kunt bereiken over de voorwaarden van het ouderschapsplan.

Overig:

– Als u minderjarige kinderen heeft (of bij samengestelde kinderen) moet bij het verzoekschrift een ouderschapsplan worden toegevoegd.

– U kunt het verzoekschrift zowel gezamenlijk als alleen indienen. Als u het verzoekschrift alleen indient wordt deze binnen 14 dagen via uw advocaat en deurwaarder bij de wederpartij bezorgd.

Voorlopige voorzieningen echtscheiding

Een scheidingsprocedure kan soms langer dan een half jaar duren. Er kunnen tussentijds allerlei conflicten ontstaan tussen beide partijen. Een echtgenoot kan tijdens de echtscheidingsprocedure de president van de rechtbank vragen om voorlopige voorzieningen als er tijdens de echtscheidingsprocedure conflicten zijn over bijvoorbeeld het gezag van de kinderen, gebruik van de echtelijke woning of over de alimentatie. De rechter neemt dan een beslissing wie er tijdens de echtscheiding voor de kinderen zorgt, wie de woning tijdelijk mag gebruiken en de kinder- en partneralimentatie.

Enkele weken na het indienen van het verzoek doet de president uitspraak over de gevraagde voorzieningen. De voorzieningen die worden getroffen, zijn geldig tot het moment waarop een definitieve regeling is getroffen.

Overige:
– Via uw advocaat kunt u een voorlopige voorziening aanvragen.
– Bij een uitspraak over een voorlopige voorziening kunt u niet in hoger beroep gaan.
– Er kunnen wijzigingen worden aangebracht als bepaalde omstandigheden zijn veranderd.

Duurzaam ontwricht huwelijk

Wanneer de verhouding binnen het huwelijk moeilijk is geworden spreekt men van duurzame ontwrichting. Als het huwelijk duurzaam ontwricht is wordt de procedure ingeleid door middel van een verzoekschrift. In dit verzoekschrift wordt verzocht het huwelijk te ontbinden.

Men hoeft gezamenlijk of als echtgenoot niet te motiveren waarom het huwelijk duurzaam ontwricht is. In een verweerschrift kan wel worden gereageerd op de door de andere echtgenoot voorgestelde nevenvoorzieningen die de gevolgen van de scheiding regelen.

Wat is een scheidingsbemiddelaar?

Scheidingsbemiddeling is een vorm van mediation. Samen zoekt u met behulp van een neutraal persoon (een scheidingsbemiddelaar) naar redelijke oplossingen om bepaalde conflicten rond de echtscheiding op te lossen. Op basis van de oplossingen wordt een echtscheidingsconvenant gemaakt over bijvoorbeeld de inboedel, het huis, de auto(s), de kinderen, het pensioen enz. De rechter beslist dan niet over de gevolgen van uw scheiding. Ongeveer 80% van de mensen die er samen via een scheidingsmiddelaar willen uitkomen, komen er ook daadwerkelijk uit.

Waarom een scheidingsbemiddelaar?

Een echtscheidingsproces via een scheidingsbemiddelaar verloopt meestal beter dan wanneer beide partijen kiezen voor een eigen advocaat. De zakelijke informatie wordt onderling sneller uitgewisseld bij de scheidingsbemiddelaar. De kosten zijn door een versneld proces bovendien lager in het geval u een advocaat-scheidingsbemiddelaar inschakelt.

Meestal zijn de regelingen die worden getroffen beter dan wanneer de rechter beslist over gevolgen van uw scheiding. Er kan bij bemiddeling immers onderhandelt worden over allerlei zaken. Uit ervaring blijkt verder dat de gemaakte afspraken beter worden nagekomen dan wanneer de rechter er aan te pas moet komen.

Naast begeleiding op zakelijk en juridisch vlak, is bij een mediator ook ruimte voor begeleiding op emotioneel en relationeel gebied. Als het niet mogelijk is om met uw (ex-)partner te communiceren kunt u bij sommige bemiddelaars kiezen voor zogenaamde pendelgesprekken. U komt dan beiden apart om te praten met de bemiddelaar om zo tot de juiste oplossingen te omen.

Wat belangrijk is bij bemiddeling:

▪ U bent bereid om mee te werken
▪ U bent bereid er samen uit te komen