Scheiden zonder advocaat

Volledig scheiden zonder advocaat is niet mogelijk. Bij het verzoek tot ontbinding van het huwelijk bij de rechtbank is namelijk een advocaat nodig. Wel kunt u kosten besparen door bijvoorbeeld een scheidingsbemiddelaar in te schakelen.

Hoe kan ik kosten besparen?

In feite bestaat de echtscheidingsprocedure uit twee verschillende delen. In het eerste deel wordt geprobeerd een regeling te treffen. Denk daarbij aan de kinderen, alimentatie, de woning, de verdeling van het vermogen en een pensioenregeling. Dit soort zaken kunt u laten regelen door een advocaat. Het inschakelen van een advocaat brengt vanzelfsprekend kosten met zich mee. Voor het eerste deel kunt u ook een scheidingsbemiddelaar inschakelen. Deze bemiddelaar kan u helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan, een echtscheidingsconvenant of het maken van een alimentatieberekening.

Een advocaat kan als het bovenstaande is afgerond een ontbindingsverzoek starten bij de rechtbank. Vaak gaat het dan op een korte procedure. U hoeft dus alleen voor het starten van een ontbindingsverzoek bij de rechtbank een advocaat in te schakelen.

Waarom moet ik een echtscheidingsadvocaat inschakelen?

Voor de afwikkeling van de echtscheidingsprocedure heeft u een echtscheidingsadvocaat nodig. Bij het verzoek tot ontbinding van het huwelijk bij de rechtbank is bijvoorbeeld een advocaat nodig. Helemaal scheiden zonder advocaat is dus niet mogelijk. U kunt wel voor een groot deel van de procedure een scheidingsbemiddelaar inschakelen.

De echtscheidingsadvocaat

Bij de meeste advocaten is het eerste gesprek kosteloos en vrijblijvend. Het gaat dan meestal om een gesprek van een half uur. De advocaat helpt u tijdens de echtscheiding met juridische zaken. Er moeten immers veel afspraken worden gemaakt over allerlei zaken zoals alimentatie, de inboedel, pensioenafspraken, regeling met de kinderen enz.

Een advocaat is geen mediator. Een advocaat zal begrip hebben voor uw situatie, maar voor emoties en relationele zaken bent u bij veel advocaten aan het verkeerde adres. Bij een mediator kunt u wel over dit soort dingen praten.

Pro deo advocaat

Helemaal kosteloos werken advocaten niet. Wanneer u een laag inkomen heeft kunt u in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand. Een deel van de kosten wordt dan door de overheid vergoed.

Wat is een echtscheidingsadvocaat?

Een echtscheidingsadvocaat is iemand die een ander persoon juridisch bijstaat bij een echtscheiding. Het is niet verplicht om u tijdens de echtscheidingsprocedure juridisch te laten bijstaan door een advocaat. U kunt ook kiezen voor een scheidingsbemiddelaar of een notaris. Een echtscheiding volledig zonder advocaat is echter niet mogelijk. Indien u een scheidingsbemiddelaar inschakelt die geen advocaat is, moet u een advocaat inschakelen. De advocaat moet namelijk het verzoek doen tot ontbinding van het huwelijk bij de rechtbank.

Eigen advocaat

Bij een echtscheiding op tegenspraak hebben beide partijen een eigen echtscheidingsadvocaat. Vaak kiest een partij hiervoor als scheidingsbemiddeling niet als optie wordt gezien. De echtscheidingsprocedure begint wanneer een partij een verzoekschrift indient bij de rechtbank. In een verzoekschrift wordt verzocht om het huwelijk te ontbinden. De tegenpartij kan zich verweren door middel van een verweerschrift.

Vaak lopen de emoties bij een echtscheiding op tegenspraak hoog op en duurt de procedure langer dan een echtscheidingsprocedure met een gezamenlijke advocaat. Procedures langer dan een jaar zijn in zo’n geval geen uitzondering.

Gezamenlijke advocaat

Als u niet tegenover uw (ex-)partner wilt staan en u kunt nog redelijk met elkaar communiceren dan is een gezamenlijke advocaat een optie. Samen met de advocaat maakt u afspraken omtrent de afwikkeling van de scheiding. Let wel dat er een verschil bestaat tussen een gezamenlijke advocaat en een mediator. Bij een mediator is er vaak meer ruimte voor gesprekken op emotioneel vlak. Daarnaast is niet elke mediator tegelijkertijd een advocaat.

Wat is een goede echtscheidingsadvocaat?

U kiest natuurlijk liever voor een advocaat met veel ervaring op het gebied van echtscheidingen, dan voor een advocaat die deze ervaring niet heeft. Het liefst kiest u waarschijnlijk voor een advocaat die zich alleen focust op echtscheidingen. Zo’n advocaat heeft veel kennis in huis, waardoor het proces sneller kan verlopen en u kunt wellicht geld besparen. De advocaat die u bijstaat dient in ieder geval veel verstand te hebben van familierecht.

Kosten

Het kennismakinggesprek met een advocaat van ongeveer een half uur is bij de meeste advocaten kosteloos en vrijblijvend. Daarna worden er afspraken gemaakt over het tarief. Als u een laag inkomen heeft en weinig eigen vermogen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand.

Gezag over minderjarigen

Wanneer iemand gezag over een kind heeft wil dat zeggen dat hij of zij verantwoordelijk is voor de zorg en opvoeding van het kind. Als gezaghebbende vertegenwoordigt u het kind tevens in het rechtsverkeer.

Echtscheiding

Na het beëindigen van de relatie blijven ouders in principe samen het gezag uitoefenen. De rechter kan het gezag aan een van de ouders toewijzen, als gezamenlijke gezagsuitoefening niet mogelijk is door een ernstige verstoorde verhouding.

Samenwoners

Als een vrouw samenwoont en een kind krijgt gaat het gezag in principe alleen naar de vrouw toe. Willen samenwoners samen het gezag uitoefenen, dan moet de man het kind eerst erkennen. Als de man het kind heeft erkend wordt hij de juridische vader van het kind.

Voogdij

Als het gezag niet door één van de ouders kan worden uitgeoefend, benoemt de rechter een voogd over de kinderen. De rechter kan het gezag ontnemen als beide ouders ernstig hebben gefaald in de opvoeding van de kinderen. Meestal gaat de voogdij naar Bureau Jeugdzorg. Een maatschappelijk werker treedt vervolgens op als voogd. De maatschappelijk werker zoekt namens Bureau Jeugdzorg een pleeggezin of een instelling waar de kinderen worden verzorgd en opgevoed.

Bureau Jeugdzorg volgt nadat de kinderen bij een pleeggezin zijn ondergebracht de opvoeding op enige afstand. Beslissingen als schoolkeuze, operaties, studeren etc. worden door de voogd en in overleg met de mensen die het kind opvoeden genomen. Wanneer het kind ouder is kunnen bepaalde zaken ook alleen met het kind worden besloten.

Scheiden.. hoe vertellen?

Voor veel kinderen is de echtscheiding een ingrijpende gebeurtenis. U zult het uw kind moeten vertellen. Het beste is dat u uw kind direct vertelt dat u gaat scheiden van uw partner.

Een aantal tips:
1. Het belangrijkste is dat u een rustig moment uitkiest en dat u daarna genoeg tijd heeft om te praten. Vertel het dus bijvoorbeeld niet voor het slapen.
2. Zorg er voor dat alle gezinsleden aanwezig zijn.
3. Probeer duidelijk te zijn. Leg duidelijk uit dat u en uw partner uit elkaar gaan. Zo voorkomt u dat uw kinderen geen valse hoop krijgen.
4. U moet uw kinderen duidelijk maken dat het niet hun schuld is. Sommige kinderen gaan er van uit dat het hun schuld is.
5. Zeg geen slechte dingen over elkaar. Zeker niet als uw kinderen daar bij zijn.
6. U moet ze geen keuze laten maken tussen u en uw partner.

Nadat u het alleen of samen met uw partner heeft verteld, kunt u aan uw zoon of dochter vragen wij zij er van vinden. Ze hebben wellicht veel vragen, neem daar uw tijd voor. Laat uw kind uitpraten en beantwoord de vragen. Benadruk dat het niet hun schuld is. Kinderen hebben het het zwaarst als één van de ouders het huis definitief verlaat. Ze zullen dan alle aandacht nodig hebben.

Wat is een omgangsregeling?

Wanneer u minderjarige kinderen heeft bent u verplicht om bij een echtscheiding een ouderschapsplan te maken. In zo’n plan worden allerlei afspraken gemaakt over de kinderen. De omgangsregeling is een onderdeel van het ouderschapsplan. Na de scheiding hebben de meeste kinderen bij één ouder een vaste woon- en verblijfplaats. Zo’n ouder wordt ook wel de verzorgende ouder genoemd. Door middel van de omgangsregeling blijft de niet verzorgende ouder op regelmatige basis contact houden met zijn of haar kinderen.

Wie bepaalt?

Samen als ouders kunt u zelf afspraken maken over de omgangsregeling. Een omgangsregeling overeenkomen is vaak lastig. Het is namelijk moeilijk te zeggen wat nou de beste regeling is. Dat is afhankelijk van uw situatie. Wat in ieder geval belangrijk is, is dat gemaakte afspraken worden nagekomen. Vooral duidelijkheid en regelmaat is belangrijk voor een kind.

Als u het onderling niet eens kunt worden over de omgangsregeling is omgangsbemiddeling een optie. Met behulp van een mediator kunt u wellicht toch tot een akkoord komen. Mocht mediation ook niet lukken, dan neemt de rechter een beslissing over de omgangsregeling.

Voorbeeld omgangsregeling

De afspraken die worden gemaakt zijn afhankelijk van de situatie van beide ouders en de omgangsregeling wordt meestal op maat gemaakt. Veel ouders maken echter gebruik van de volgende regeling of een regeling die daar ongeveer op lijkt:

– Het kind verblijft eens per 14 dagen een weekend bij de niet verzorgende ouder
– Het kind verblijft tijdens de helft van de vakanties en tijdens de helft van de feestdagen bij de niet verzorgende ouder

Hier kan uiteraard van worden afgeweken. Bijvoorbeeld dat het kind ieder weekend bij de niet verzorgende ouder verblijft.

Co-ouderschap

Co-ouderschap is een vorm van omgangsregeling. Bij co-ouderschap zorgen zowel de moeder als de vader voor het kind. Het kind heeft in principe twee woon- en verblijfplaatsen. Het voordeel van co-ouderschap is dat het kind met allebei ouders een gelijkwaardige band blijft behouden.

Omgangsregeling grootouders

Wanneer kinderen bij de grootouders in huis hebben gewoond kunnen de grootouders ook een verzoek doen tot het vaststellen van een omgangsregeling. Dit geldt ook voor de biologische vader, stiefouders en pleegouders. Voorwaarde is wel dat hij of zij moet kunnen aantonen dat er een hechte persoonlijke band is met het kind.

Wijzigen omgangsregeling

U kunt de omgangsregeling later wijzigen als u van mening bent dat bepaalde omstandigheden van u of uw ex-partner zijn gewijzigd of als de rechter bij het vaststellen van de omgangsregeling niet volledige of onjuiste gegevens heeft gebruikt.

Wat is co-ouderschap bij een echtscheiding?

Na de scheiding wilt u als ouder natuurlijk betrokken blijven bij de zorg van uw kind. Bij de echtscheiding kunt u kiezen voor een omgangsregeling of voor co-ouderschap. Bij een omgangsregeling waarbij het kind bij één van de ouders woont, blijft één ouder de verzorgende ouder. Bij co-ouderschap, dat ook een vorm is van omgangsregeling, blijven beide ouders verzorgende ouders en woont het kind om de beurt bij een van de ouders. Het hoeft niet zo te zijn dat het kind 50% van de tijd bij de ene ouder is en 50% bij de andere. Bij de verhouding 60/40 of 70/30 kan ook nog sprake zijn van co-ouderschap.

Ben ik geschikt voor co-ouderschap?

Bij co-ouderschap heeft u na de scheiding nog veel contact met uw ex-partner. U zult met uw ex-partner immers veel moeten overleggen over uw kind / kinderen. Als u denkt dat u in de toekomst nog goed overweg kunt met uw ex-partner en dat communicatie geen of nauwelijks problemen oplevert, dan kan co-ouderschap een optie zijn.

Als de communicatie tijdens de echtscheiding slecht is kunt u beter niet aan co-ouderschap beginnen. Roddelen of kwaadspreken over uw ex-partner waar uw kind bij is, is overigens ook iets wat u beter niet kunt doen. Het kind krijgt dan het gevoel dat hij of zij moet kiezen voor één van de ouders. Het is verder prettig voor het kind dat de reisafstand tussen uw huis en dat van uw ex-partner redelijk is.

Voor- en nadelen co-ouderschap

Het kind hoeft niet te kiezen voor de vader of moeder. Bij een andere vorm van omgangsregeling (het kind verblijft bijvoorbeeld eens per twee weken bij de andere ouder) ontstaat het gevoel alsof het kind een soort van keuze moet maken. Omdat het kind bij co-ouderschap veel tijd doorbrengt met beide ouders, zal de band die één van de ouders heeft met het kind niet vervagen.

U zult als ouder nog veel moeten overleggen met uw ex-partner. Dat kan als nadeel worden beschouwd. Het kind moet vaak wisselen van huis, wat vaak niet als prettig wordt ervaren. Als ouders bij elkaar in de buurt wonen wordt dat probleem al minder groot. Als één van de ouders gaat verhuizen en de afstand wordt daardoor groter, wordt het co-ouderschap in veel gevallen verbroken.

Afspraken ouderschapsplan

Alle gemaakte afspraken over allerlei thema’s worden vastgelegd in het ouderschapsplan. Afspraken die gemaakt kunnen worden gaan bijvoorbeeld over taakverdeling van de ouders, afspraken over vakanties of verjaardagen (is de andere ouder welkom?), hoe de communicatie verloopt, het opmaken van een soort van rooster (wanneer, hoelang en waar verblijft het kind), wat gebeurt er bij ziekte of andere verhindering van de andere ouder,

Het ouderschapsplan dient als een soort van beleidsplan voor uw kind. Bij minderjarige kinderen bent u verplicht om een ouderschapsplan op te maken.

Financiën

Beide ouders hebben recht op de helft van de kinderbijslag. Bij co-ouderschap kan er sprake zijn van kinderalimentatie en partneralimentatie. Bijvoorbeeld als er flinke inkomensverschillen zijn, hogere lasten bij één van de ouders of als het kind vaker bij de ene ouder verblijft dan bij de andere ouder. De hoogte van de alimentatie kan onderling worden overeengekomen en vervolgens worden opgenomen in het ouderschapsplan.

Wijzigen of beëindigen co-ouderschap

Een bestaand co-ouderschap kunt u niet zo maar eenzijdig wijzigen. Voor wijzigingen moet u naar de rechtbank en u zult met goede argumenten moeten komen om het co-ouderschap te kunnen laten wijzigen.

Bepaalde omstandigheden kunnen ook veranderen. Bijvoorbeeld wanneer een ouder verhuist kan het co-ouderschap worden verbroken. Het co-ouderschap wordt (automatisch) beëindigt als één van de ouders overlijd, als het kind op zichzelf gaat wonen, als het kind 18 jaar wordt of op verzoek van het kind.

Scheiding uitkopen huis

Bij een scheiding worden doorgaans alle spullen onderling verdeeld. Bij een koophuis kunt u er voor kiezen om het huis te verkopen. Bij de verkoop van het huis wordt vaak de overwaarde verdeeld.

Partner wil in het huis blijven

In veel gevallen blijft één van de partners in het echtelijk huis wonen. Als er nog geen kinderen zijn blijven mannen meestal in het huis wonen. Reden is vaak het hogere inkomen van de man. In het geval er kinderen zijn blijft veelal de vrouw en vertrekt de man. In deze gevallen moet hij of zij de ex-partner uitkopen.

Afspraken

Als u op huwelijkse voorwaarden bent getrouwd is het juridisch vaak duidelijk hoe goederen na een eventuele scheiding worden verdeeld. Als u in gemeenschap van goederen bent getrouwd, zijn alle goederen van waarde gelijkwaardig eigendom van beide partners.

Goedkoop scheiden

Scheiden is iets wat veel kosten met zich mee kan brengen. Bijvoorbeeld wanneer de scheiding een vechtscheiding wordt. Sommige scheidingen kunnen daardoor wel langer dan een jaar duren. Vaak wordt er over de meest kleine dingen ruzie gemaakt, omdat men niet als ‘verliezer’ uit de ‘strijd’ wil komen. 

Emoties

Wilt u echt goedkoop scheiden, begin dan te proberen om uw emoties zoveel mogelijk te temperen. In een hectische periode als een echtscheiding is dat wellicht lastig. Als u vol wraakgevoelens zit en niet bereid bent om te bemiddelen, wordt het moeilijk om zo goedkoop mogelijk te scheiden. U moet immers beide een (dure) advocaat inschakelen. Als u het vervolgens niet eens bent met de uitspraak van de rechter kunt in beroep gaan, maar ook dit brengt allerlei extra kosten met zich mee.

Bemiddeling

Als u beide bereid bent om te kiezen voor echtscheidingsbemiddeling kunt u kiezen voor mediation. Met een onafhankelijke bemiddelaar probeert u samen tot oplossingen te komen voor bepaalde problemen. Dit kan onder andere gaan over partneralimentatie, verdeling van de boedel of het ouderschapsplan. Vaak als een echtscheiding via mediation verloopt, verloopt de echtscheidingsprocedure sneller, dan wanneer partijen een eigen advocaat inschakelen. Bovendien is het ook goedkoper.

Bij een echtscheidingsbemiddelaar zijn meestal vier tot zeven gesprekken voldoende om tot een positief resultaat te komen. Het is wel belangrijk dat u bereid bent om er samen uit te komen. Vaak is een mediator naast bemiddelaar ook een advocaat. U hoeft dan voor het verzoek van ontbinding van het huwelijk geen advocaat in te schakelen.

Gezamenlijke echtscheidingsadvocaat

Een gezamenlijke echtscheidingsadvocaat is ook een optie. Het verschil met een mediator is dat een gezamenlijke echtscheidingsadvocaat geen gesprekken zal gaan voeren over emotionele of relationele zaken. Daarnaast zal een echtscheidingsadvocaat niet bemiddelen. Hij of zij maakt de juridische gevolgen inzichtelijk, maakt duidelijk wat de rechten en plichten zijn en zal een verzoekschrift opmaken. Een gezamenlijke echtscheidingsadvocaat is een keuzemogelijkheid als jullie nog redelijk met elkaar kunnen communiceren en er geen of nauwelijks rancune is. Als dat er wel is dan is de kans groot dat later beide partijen een eigen advocaat moeten inschakelen.